Veel imkers zien dat hun bijenvolken massaal sterven. De oorzaken liggen in een gebrek aan biodiversiteit, plaagdieren en het gebruik van bepaalde pesticiden, de zogeheten neonicotinoïden. Deze worden niet alleen in de landbouw gebruikt, maar ook in de achtertuin.
Op deze manier wordt bij bestrijding van mieren, luizen of ander ongedierte, de honingbij ongewild slachtoffer van de giftige pesticiden. Radar onderzoekt de voorlichting bij tuincentra over neonicotinoïden.
Het portret De Bijenkoningin is vervaardigd van de overblijfselen van de behuizing van een bijenvolk dat in september 2012 is doodgegaan. De maker van het beeld, Karola Veldkamp, die behalve beeldend kunstenaar ook imker is, gebruikte bijenwas (gesmolten bijenraten) voor het gezicht en de oorspronkelijke bijenraten voor het haar van de bijenkoningin. In bijenraten slaan bijen hun voedsel op, zoals stuifmeel en honing, maar bovendien leggen zij er hun eitjes in, waaruit de bijenlarven worden geboren die uitgroeien tot nieuwe bijen. De zeshoekige raten hebben dus zowel de functie van voedselkamers als van broedkamers.
Het portret De Bijenkoningin heeft een krachtige verschijningsvorm en bepaalt niet alleen door haar fysieke aanwezigheid de atmosfeer van de ruimte waarin zij zich bevindt, maar ook door haar geur. De vrouw heeft een sterk gezicht en draagt met een zekere trots haar kapsel van bijenraten. Karola Veldkamp beschouwt dit beeld als een ode aan de bijenvolken, die overal ter wereld ernstig in hun bestaan worden bedreigd. Het dode volk, waarvan de restanten zijn gebruikt voor dit beeld, is daarom in haar ogen niet voor niets gestorven.
Het kapsel van De Bijenkoningin, de bijenraten, vertellen een verhaal over de geschiedenis van dit bijenvolk. Het was een erg werkzaam volk. De kleuren van de raten variëren van licht goudgeel naar donkerbruin. In de donkergekleurde delen hadden de bijen hun broednesten en in de lichtgekleurde delen bewaarden de bijen de honing. Alle honing is door de darren opgegeten. In een aantal raten zien we zogenaamde ‘koninginnendoppen’, stille getuigen van de pogingen die de bijen hebben ondernomen om een nieuwe koningin te maken. Hier en daar treffen we in een enkele honingraat een verdroogde bij aan.
Dat het niet goed gaat met de bijen is bekend. Gelukkig vinden er ook allerlei initiatieven plaats om de bijen te steunen. Echter, dat bijen óók een belangrijke rol kunnen spelen bij de slechte verhoudingen tussen kleine boeren en olifanten in Kenia, is minder bekend. Voor haar baanbrekende werk over bijen en olifanten ontvangt Lucy King op vrijdag 22 februari de Future for Nature Award uit handen van Jane Goodall, in Burgers’ Zoo. De prijs betreft een geldbedrag van 50.000 euro. Lucy King is één van de drie winnaars.
Bijen beschermen de oogst
Kleine boeren in Kenia zien de olifanten liever gaan dan komen: de grote zoogdieren vernietigen tijdens hun trek gemakkelijk de stukken landbouwgrond. Het was bekend dat olifanten zich laten afschrikken door het geluid van zwermen honingbijen. En dat olifanten onderling communiceren over bijenvolken in de buurt waarop de beesten zich uit de voeten maken. Lucy King (Kenia, 35 jaar) bouwde verder op deze wetenschap.
King kwam op het idee om zogenaamde ‘bijenkorfhekken’ om stukken landbouwgrond te plaatsen. De olifanten lopen dan om het stuk grond heen in plaats van er dwars doorheen en daarmee de oogst te vernietigen van de boeren. Extra voordeel van deze ‘bijenkorfhekken’ is dat de boerenfamilies extra inkomsten verdienen door de verkoop van honing of bijenwasproducten. Deze honing wordt in Kenia verkocht onder de naam ‘Elephant Friendly Honey’.
Winnares Samia Saif uit Bangladesh heeft de omvang van tijgerstroperij in kaart gebracht. In samenwerking met lokale ‘Tijger Teams’ spant zij zich in om de overheid ertoe aan te zetten om stropers op te pakken. De tijger is daar is over vijf jaar uitgestorven wanneer er geen maatregelen worden genomen. In Indonesië heeft de derde Award winnaar, Rudi Hadiansyah Putra patrouilles opgezet om stropen van neushoorns tegen te gaan. Dit leidt tot succes want langzaam aan breidt de populatie zich weer uit.
Nieuwe generatie natuurbeschermers
Future for Nature ondersteunt jonge, talentvolle, ambitieuze natuurbeschermers die zich inzetten om wilde planten en dieren te beschermen. De drie winnaars worden beloond met een prijs van 50.000 euro voor hun doortastende en vernieuwende inzet om natuur te beschermen. Dit jaar hebben 98 natuurbeschermers uit 46 verschillende landen meegedongen naar de Future for Nature Award. Op vrijdag 22 februari 2013 ontvangen de drie winnaars de Future for Nature Awards uit handen van eregastJane Goodall, chimpansee- en natuurbeschermster.
Bijenlint 